Waarom zelfs je wijntje nu chemisch is verpest (maar hé, wel duurzaam hè)

Vroeger leerden ze ons: eerst goed kijken, dan pas doen.
Logisch. Eerst checken of er geen auto aankomt voordat je oversteekt. Eerst kijken of de oven uit is voordat je de deur achter je dichttrekt. Eerst ruiken of melk zuur is voordat je een halve liter wegklokt.
Maar nee. Toen het op PFAS aankwam – die gezellig giftige, eeuwige chemicaliën – dachten ze ergens in een vergaderzaaltje:
“Joh, wat kan er misgaan? Flikker het maar gewoon overal in. Probleem voor later.”

En guess what? Later is nu.

PFAS, jouw onzichtbare vriend, overal en altijd

PFAS zit tegenwoordig echt overal.
In je jas, in je pan, in je regenwater, in je visstick, in je lippenstift, in je pizza, en – jawel – sinds kort dus ook officieel in je wijntje.
Trifluorazijnzuur (TFA), een stevige jongen uit de PFAS-familie, is “verontrustend veel” aangetroffen in Europese wijnen. Vooral flessen van na 2010.

Dus terwijl jij dacht dat je een lekker chique avondje had, zat je gewoon een vloeibare antiaanbaklaag weg te tikken. Santé.

Voedselveiligheid? Warenwet? O ja joh?

Je zou denken dat er wetten en regels zijn om ons te beschermen tegen dat soort gekkigheid.
Dat de Voedsel- en Warenautoriteit niet alleen koffie drinkt en papieren stempelt, maar ook écht kijkt of je eten niet langzaam je organen aan het verpesten is.
Maar hé, wie denk je dat die regels soms ‘helpt schrijven’?
Juist: de industrie zelf. Via een wirwar aan BV’tjes, lobbyclubs en “onafhankelijke onderzoeksrapporten”  die net zo onafhankelijk zijn als een kind van vijf bij een snoeptafel.

“Wetenschappelijk onderbouwd!” roepen ze dan.
Ja hoor. Net zoals dat ene wetenschappelijke rapport dat ooit beweerde dat roken best gezond kon zijn. (Spoiler: dat was ook betaald.)

Wie betaalt de rekening?

Laat me raden: jij.
Jij, met je stijgende zorgpremie. Jij, die straks te horen krijgt dat “de zorgkosten weer omhoog moeten omdat mensen steeds ongezonder leven.”
Maar hé, diezelfde bobo’s die je nu vertellen dat je meer moet bewegen en minder moet eten, zijn ook degene die via de achterdeur chemische troep door je strot duwen.
En dat allemaal gelakt in een laagje ‘duurzaamheid’ en ‘modern leven’.

Het is net alsof je iemand eerst een sloot vergif laat drinken en daarna een foldertje geeft: “Tips om gezond te blijven!”

Waarom PFAS nu ineens “hot” is

Vraag je je af waarom PFAS nu ineens zo in beeld komt?
Waarom je opeens overal berichten ziet over giftige stoffen in het water, in de wijn, in je schoonmoeders appeltaart?

Misschien, heel misschien, omdat de beerput zo gigantisch is geworden dat zelfs de overheid het niet meer kan negeren.
Of omdat er een ‘groene transitie’ wordt voorbereid waarin de boodschap straks wordt: “Jij moet inleveren, want alles is giftig. Niet omdat wij gefaald hebben, maar omdat jij consumeert.”
Want wie pakt straks weer de schuld? De burger. De consument. Jij en ik.
Niet de fabrieken. Niet de chemische giganten. Nee hoor, wij.

De heilige hoek en het predicaat ‘wappie’

Durf je hier vragen over te stellen?
Durf je te zeggen: “Waarom zijn deze stoffen ooit toegelaten?”
Of erger nog:
“Waarom zijn er zoveel rapporten genegeerd die allang wezen op de gevaren?”

Gefeliciteerd. Dan mag je aanschuiven in de heilige hoek der wappies.
Want alles wat niet braaf uit de persbureaus komt rollen, alles wat niet binnen het nette verhaaltje past, wordt tegenwoordig gelabeld als complot.

“Ah joh, je overdrijft.”
“Dat is weer zo’n doemscenario.”
“Geloof toch in de wetenschap.”

Ja, diezelfde wetenschap die keer op keer, achteraf, moest toegeven dat het misschien niet zo’n goed idee was.
Asbest? Prima spul.
DDT? Gewoon lekker spuiten.
Pfas? Ja joh, wat kan er misgaan.

Spoiler: álles kan misgaan. En is ook misgegaan.

Vroeger: vooruit denken. Nu: achteraf dweilen

Vroeger keken ze naar wat schade kon aanrichten.
Tegenwoordig bouwen ze eerst het huis en gaan ze daarna kijken of de fundering eigenlijk wel klopt.
“Oh oeps, het stort in.”
“Tja, dan plakken we er een sticker op: gebruik op eigen risico.”

Of ze schuiven het probleem door naar 2030. Of 2050.
Maakt niet uit, als het maar buiten hun ambtstermijn valt.

Wat nu? Alles verbieden en op een berg gaan wonen?

Was het maar zo simpel.
Zelfs op die berg regent het inmiddels PFAS.
Je kunt je auto de deur uit doen, je schoenen inleveren, stoppen met wijn drinken (oké, dat is sowieso al pijnlijk genoeg), maar het zit al in de basis van ons hele ecosysteem.

En nee, een ‘bewustwordingscampagne’ gaat dat niet fixen.
Een paar influencers die op TikTok zeggen “Drink PFAS-vrij!” verandert niks als de industrie vrolijk door produceert.

Proost op je dosis teflon

Dus wat doe je?
Je lacht erom. Je drinkt nog een glas. Je beseft dat je geboren bent in een tijd waarin het eten van een wortel en drinken van een glas water niet betekent dat je gezond leeft, maar dat je meedoet aan een groot experiment waarvoor niemand je toestemming heeft gevraagd.

En je stelt vragen.
Veel vragen.
Want alleen zo hou je je hoofd boven water in een wereld waar zelfs het water tegen je werkt.